Medal Honorowy Profesor Emeritus dla prof. Edmunda Wittbrodta | WIMiO - Politechnika Gdańska

– Jest to najwyższe wyróżnienie, jakie może otrzymać profesor politechniki od swojej macierzystej uczelni. Otrzymałem je w roku dla mnie szczególnym. Ukończyłem niedawno 75 lat, w kwietniu minęła 50. rocznica mojej pracy na Politechnice Gdańskiej, 32 lata temu wybrany zostałem na stanowisko rektora naszej uczelni, 25 lat temu zostałem wybrany na Senatora RP i sprawowałem ten mandat przez pięć kadencji, 22 lata temu zostałem powołany na urząd ministra edukacji narodowej w rządzie Jerzego Buzka, 20 lat temu zostałem członkiem Konwentu Europejskiego, pracującym pod przewodnictwem Valéry Giscard d'Estainga, przygotowującym traktat z Lizbony. To kawał mojego życia – mówił prof. Wittbrodt.

– Wyróżnienie traktuję jako docenienie wszystkiego, co dotąd zrobiłem. Nie byłoby tych osiągnięć, gdybym nie spotkał na życiowej drodze wspaniałych profesorów: prof. Piotra Besalę, który zainteresował mnie matematyką, prof. Mariana Piątka, mechanika, a przede wszystkim prof. Jana Kruszewskiego, który znał się na drganiach, modelowaniu i analizie złożonych układów mechanicznych. Wszyscy oni wzbudzili moją ciekawość i zainteresowanie tymi zagadnieniami. Wszystko, czym się zajmowałem, stało się moją pasją. Praca stała się moim hobby, dawała mi dużą satysfakcję i radość – dodał.

Życiorys

Prof. Edmund Wittbrodt urodził się 16 listopada 1947 r. w Rumi, gdzie zdobył edukację podstawową (1961). Ukończył Technikum Mechaniczno-Elektryczne w Gdańsku (1966), po czym podjął studia na Politechnice Gdańskiej. Jest absolwentem Wydziału Mechanicznego Technologicznego, gdzie uzyskał tytuł magistra inżyniera (1972, dyplom z wyróżnieniem). Po studiach podjął pracę na Wydziale Budowy Maszyn Politechniki Gdańskiej, gdzie uzyskał stopnie naukowe doktora (1974, praca wyróżniona) i doktora habilitowanego (1983, praca wyróżniona), a także tytuł naukowy profesora (1991). Odbył roczny staż naukowy na University of Wales (Swansea, Wielka Brytania, rok akademicki 1976/1977). Był profesorem wizytującym na uczelniach w Niemczech, Wielkiej Brytanii, USA, Belgii, Francji, Włoszech, Grecji i Szwecji. Profesor zwyczajny na Politechnice Gdańskiej (1996). Specjalizuje się w budowie i eksploatacji maszyn, mechanice teoretycznej i stosowanej, dynamice układów mechanicznych, metodach komputerowych w mechanice, metodzie elementów skończonych, automatyce i robotyce, biomechanice, technologiach kosmicznych i satelitarnych.

Prof. Wittbrodt pełnił wiele zaszczytnych funkcji na Politechnice Gdańskiej,w kraju i Europie. Był prodziekanem ds. kształcenia (1984-1987) oraz dziekanem Wydziału Budowy Maszyn (1987-1990). Następnie został rektorem Politechniki Gdańskiej (1990-1996). Był inicjatorem powołania i budowania Trójmiejskiej Akademickiej Sieci Komputerowej TASK, a także rozpoczął proces informatyzacji biblioteki głównej Politechniki Gdańskiej. Współzałożyciel Stowarzyszenia Absolwentów PG, powołał Klub Seniora PG (1991). Zorganizował, po raz pierwszy w historii uczelni, jubileusz 90-lecia, nawiązując do jej początków w 1904 r. (1994). Miało wówczas miejsce historyczne spotkanie i symboliczne pojednanie członków Koła Byłych Studentów Polaków Technische Hochschule Danzig w Wolnym Mieście Gdańsku oraz Technische Hochschule Danzig Gesellschaft działającej w Hanowerze, a także wręczenie doktoratu honoris causa PG prof. Adolfowi Butenandtowi, chemikowi, laureatowi Nagrody Nobla za badania prowadzone na początku lat trzydziestych ubiegłego wieku w Gdańsku. Przewodniczący Rady Rektorów Pomorza Nadwiślańskiego (1990-1996), przewodniczący Konferencji Rektorów Polskich Uczelni Technicznych (1994-1996) oraz wiceprzewodniczący Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego (1996-1999). Minister edukacji narodowej w rządzie Jerzego Buzka (2000-2001), któremu podlegała wówczas oświata i szkolnictwo wyższe. Wprowadził nowy, obowiązujący do dziś, system wynagrodzeń oraz utworzył Państwową Komisję Akredytacyjną, odpowiedzialną za jakość kształcenia w uczelniach wyższych. Współzałożyciel Polskiego Forum Akademicko-Gospodarczego (1993). Przewodniczący zespołu ds. Krajowego Programu Badań Naukowych i Prac Rozwojowych (2005-2008), który wypracował rządowy program badań strategicznych realizowany przez NCBiR. Przewodniczący Kapituły do Spraw Tytułów Honorowych Profesora Oświaty przy ministrze edukacji narodowej (2008-2014). Kierownik Katedry Mechaniki i Mechatroniki (1991-2017). Ekspert Polskiej Agencji Kosmicznej (2014-2016). Współinicjator powołania i przewodniczący Komisji Nauk Kosmicznych PAN oddział w Gdańsku (od 2017). Członek Zarządu Głównego Baltic Sea& Space Cluster (2018-2021). Był zatrudniony (pół etatu, kierownik ds. badań i rozwoju, 2017-2018) w firmie Blue Dot Solutions dla realizacji projektu „Opracowanie wielofunkcyjnej obudowy dla potrzeb elektroniki kosmicznej i lotniczej ze szczególnym uwzględnieniem tzw. power electronics i źródeł zasilania”, finansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego POIR. Był też członkiem Konwentu Politechniki Gdańskiej (2012-2016).

Działalność i osiągnięcia

Prof. Edmund Wittbrodt jest współtwórcą metody sztywnych elementów skończonych, oryginalnej polskiej metody obliczeniowej oraz autor oryginalnej, hybrydowej metody sztywnych i odkształcalnych elementów skończonych stosowanej do analizy dynamiki układów o zmiennej w czasie konfiguracji. Współautor oryginalnych modeli obliczeniowych stosowanych w biomechanice.

Opublikował 30 monografii i skryptów, 262 oryginalne twórcze publikacje naukowe, 115 opracowań naukowo-badawczych i ekspertyz. Brał udział w realizacji 9 projektów badawczych finansowanych przez NCBiR, którymi w większości kierował. Twórca szkoły naukowej – wypromował 9 doktorów, 10 doktorów habilitowanych, 2 profesorów tytularnych. Recenzował 18 prac doktorskich, 22 – postępowania habilitacyjne oraz 21 wniosków o nadanie tytułów naukowych i honorowych. Jest biegłym sądowym przy Sądzie Okręgowym w Gdańsku w zakresie badań materiałów i wytrzymałości konstrukcji oraz budowy i eksploatacji maszyn.

Członek komitetów redakcyjnych czasopism naukowych, a także wielu komitetów (obecnie KM PAN) i sekcji PAN oraz komitetów naukowych i programowych konferencji naukowych zarówno krajowych jak i międzynarodowych. Członek Rady Programowej czasopisma Europejski Doradca Samorządowy. Stały recenzent w czasopiśmie Applied Mechanics Reviews (USA).

Uczestniczył w realizacji wielu projektów badawczych i dydaktycznych międzynarodowych, w tym: European Master Degree in Mechanical Engineering (1990-1994) – we współpracy z uczelniami Wielka Brytania, Włochy, Grecja (koordynator, członek Academic Board), Master Degree in Eco Integrated Mechanical Engineering (1994-1997) – we współpracy z uczelniami Wielka Brytania, Francja, Grecja, Szwecja (kontraktor i koordynator, przewodniczący Academic Board), współpraca z firmą SULZER Winterthur w Szwajcarii w zakresie modelowania i programów komputerowych do dynamicznej analizy złożonych okrętowych układów napędowych.

Realizowane i wspierane przez E. Wittbrodta miały ogromne znaczenie dla rozwoju infrastruktury wydziału i Politechniki Gdańskiej.

Działalność parlamentarna

Senator Rzeczypospolitej Polskiej (1997-2015), pięciokrotnie wybierany, za każdym razem największą liczbą głosów. Członek i przewodniczący Komisji: Gospodarki Narodowej (1997-2001), Nauki i Edukacji (1997-2005); Nauki, Edukacji i Sportu (2011-2015); Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej (2001-2004) oraz wiceprzewodniczący Komisji Spraw Unii Europejskiej (2004-2005). Przewodniczący polskiej delegacji parlamentarnej państw Morza Bałtyckiego BS-PC (1997-2001).

Członek Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy (1997-2001), opracował i był sprawozdawcą Raportu RE w sprawie sytuacji młodej kadry naukowej oraz zorganizował w Gdańsku międzynarodową konferencję Komisji Nauki ZP RE Nauka i technologia w perspektywie XXI wieku (2000).

Członek 105-osobowego Konwentu ds. Przyszłości Europy (2002-2003), który wypracował podstawy obowiązującego w Unii Europejskiej Traktatu Lizbońskiego (2009). Bez tego traktatu sprawne funkcjonowanie Unii Europejskiej rozszerzonej o dziesięć państw byłoby niemożliwe. Członek Grupy Refleksyjnej, dyskutującej nad zmianami traktatowymi Unii, działającej pod patronatem Prezydenta RP Aleksandra Kwaśniewskiego (2002-2004). Członek Rady Integracji Europejskiej działającej przy ministrze edukacji narodowej (2002-2004). Wiceprzewodniczący Parlamentarnej Komisji Wspólnej Rzeczypospolitej Polskiej i Parlamentu Europejskiego (2001-2004). Obserwator i poseł do Parlamentu Europejskiego (2003-2004). Bardzo aktywny w debatach środowiskowych poprzedzających referendum o wejście Polski do Unii Europejskiej. Przewodniczący Komisji Spraw Unii Europejskiej (2005-2015).

Wprowadził skutecznie poprawkę do projektu Ustawy o Polskiej Agencji Kosmicznej z dnia 26 września 2014 roku, w wyniku której siedziba Polskiej Agencji Kosmicznej znajduje się w Gdańsku.

Działalność społeczna

Aktywny działacz społeczny, nie tylko na rzecz środowiska lokalnego. Przewodniczący Rady Programowej Komitetu Obchodów 1000-lecia Miasta Gdańska (1995-1998), a następnie Rady Fundacji Gdańskiej. Przewodniczący konferencji subregionalnej regionów państw morza bałtyckiego BSSSC (2000). Członek i przewodniczący Rady Programowej Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej w Wejherowie (od 2003). Członek Rady Muzeum Historycznego Miasta Gdańska (2002-2012). Członek i przewodniczący Rady Naukowo-Programowej Centrum Hewelianum w Gdańsku (od 2005), członek Rady Naukowej Akademii LOTOS (2004-2017). Przewodniczący Gdańskiej Rady Oświatowej (2011-2014) oraz członek Pomorskiej Rady Oświatowej (od 2014). Inicjator powołania Rumskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku (2004) i przewodniczący jego Rady Programowej. Członek (od 1992) i prezes Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego (od 2016). Współzałożyciel i działacz Instytutu Kaszubskiego (od 1995). Przewodniczący Rady Muzeum Narodowego w Gdańsku (od 2018). Przewodniczący (Mistrz) Kapituły Medalu Św. Wojciecha (Saint Adalberta) oraz Medalu Mściwoja Wielkiego powołany przez Radę Miasta Gdańska (2017) oraz przewodniczący Kapituły Nagrody Primum Cooperatio powołany przez Gdański Związek Pracodawców (2015).

W swojej działalności społecznej, co szczególnie widoczne jest w związku z pełnioną funkcją prezesa Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego, zawsze podkreśla znaczenie dziedzictwa i różnorodności kulturowej, regionalizmu i małych ojczyzn, samorządności, społeczeństwa obywatelskiego i demokracji obywatelskiej. Podkreśla też i pokazuje osobistym przykładem, że można być dobrym Kaszubą, pomorzaninem, Polakiem i Europejczykiem. Uważa, że w żywotnym interesie naszego kraju są silne, samorządowe regiony oraz członkostwo w silnej Unii Europejskiej. Jest człowiekiem budowania wspólnoty, szukania porozumień i stawiania na to co łączy.

Zainicjował między innymi współpracę Politechniki Gdańskiej, Instytutu Kaszubskiego oraz Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej, która doprowadziła do utworzenia Kaszubskiej Biblioteki Cyfrowej.

Wielokrotnie wypowiadał się publicznie i pisał o aktualnych problemach dotyczących edukacji, spraw społecznych, gospodarczych oraz politycznych, zarówno w wymiarze regionalnym, krajowym jak i europejskim, tak w kraju jak i za granicą. Przykładem są liczne publikacje.

Nagrody i wyróżnienia

Prof. Wittbrodt był wielokrotnie wyróżniany za dokonania naukowe, dydaktyczne i organizacyjne. Otrzymał 18 nagród ministra oraz 57 nagród rektora PG. Laureat Nagrody Naukowej Miasta Gdańska im. Jana Heweliusza, tzw. gdańskiego Nobla (1998). Otrzymał tytuł Honorowego Obywatela Miasta Rumia (1998) oraz Zasłużonego dla Powiatu Wejherowskiego (2005), Złoty Medal za zasługi dla Politechniki Gdańskiej (2008), Złotą Odznakę Wydziału Mechanicznego, tytuł Członka Honorowego Gdańskiego Klubu Biznesu (2004) oraz Honorowego Członka BCC (2009). Wyróżniony przez Europejski Komitet Społeczny, Urząd Komitetu Integracji Europejskiej i BCC Medalem Europejskim za dokonania na rzecz idei europejskiej (2008). Otrzymał tytuł Członka Honorowego Polskiego Towarzystwa Mechaniki Teoretycznej i Stosowanej (2011). Wyróżniony Medalem Św. Wojciecha za szczególne dokonania w działalności na rzecz Gdańska i Pomorza w regionie, a przede wszystkim w Polsce i Unii Europejskiej (2013). Otrzymał Złoty Medal Uniwersytetu Gdańskiego, za szczególne osiągnięcia na rzecz Uniwersytetu Gdańskiego (2015). Jest laureatem nagrody Orzeł Pomorski (2015) oraz laureatem nagrody Międzynarodowego Kongresu Smart Metropolia 2015 – GRAND PRIX 2015 za dokonania na rzecz innowacyjności i Smart Metropolii (2015). Otrzymał Kombatancki Krzyż Zwycięstwa za zasługi w dziele wyzwolenia kraju, a także upowszechniania szczytnych tradycji kombatanckich, przyznany przez Zarząd Główny Związku Kombatantów Rzeczypospolitej Polskiej i Byłych Więźniów Politycznych w Warszawie (2015) oraz Złoty Medal za Zasługi dla Pracodawców Pomorza (2016). Medal Prezydenta Miasta Gdańska w podziękowaniu za wieloletnią, pełnioną społecznie pracę w Radzie Naukowo-Programowej Centrum Hewelianum, Gdańsk 2018 oraz Medal Niepodległej w dowód uznania i w podziękowaniu za zrealizowanie flagowych inwestycji w naszym mieście, za bycie siłą sprawczą ważnych przedsięwzięć gospodarczych oraz pozytywne stymulowanie rozwoju gdańskiej gospodarki. Gdańsk 2018. Otrzymał także: Złoty Krzyż Zasługi, Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1996) oraz Medal Komisji Edukacji Narodowej. Został ponadto wyróżniony wysokimi odznaczeniami międzynarodowymi: Krzyżem Średnim Orderu Węgierskiego – w uznaniu zasług na rzecz budowania dobrych relacji polsko-węgierskich (2015) oraz Wielkim Krzyżem Zasługi Orderu Zasługi Republiki Federalnej Niemiec – za wieloletnie, konsekwentne i niestrudzone zaangażowanie na rzecz dobrych stosunków polsko-niemieckich oraz na rzecz wzmacniania procesów integracji europejskiej (2016). Wyróżniony tytułem i godnością doktora honoris causa Uniwersytetu Gdańskiego (2020).