Data dodania: 2025-04-28
Bezpieczeństwo na morzu przede wszystkim. Przełomowe badania nad surf-ridingiem
Badania zjawiska surf-ridingu na fali bichromatycznej (najprostszej nieregularnej, składającej się z dwóch nakładających się na siebie fal) przeprowadził zespół pod kierownictwem dr hab. inż. Przemysława Kraty. Prace eksperymentalne wykonał mgr inż. Michał Struk, a symulacje numeryczne przygotowała mgr inż. Katarzyna Warnke-Olewniczak.
Program badawczy finansowany jest przez dwie amerykańskie instytucje: Office of Naval Research z siedzibą w Waszyngtonie oraz Office of Naval Research Global z oddziałem w Pradze.
Czym jest surf-riding?
Zjawisko surf-ridingu można porównać do surfowania na desce. Tak jak surfer „łapie” falę i po niej „zjeżdża”, podobnie dzieje się ze statkiem - „ześlizugje się” z fali, przyspieszając dzięki jej sile.
- Surf-riding występuje podczas żeglugi statku na fali nadążającej, czyli nadchodzącej od strony rufy, gdy siła oddziaływania fali jest w stanie przyspieszyć jednostkę na tyle, że zaczyna poruszać się razem z falą. Szczególnie zagrożone wystąpieniem surf-ridingu są statki szybkie i krótkie, głównie jednostki rybackie, pilotówki, łodzie rekreacyjne i ratownicze – mówił dr hab. inż. Przemysław Krata.
Przede wszystkim bezpieczeństwo
Motywacją do podjęcia badań było przede wszystkim bezpieczeństwo żeglugi – surf-riding może być poważnym zagrożeniem. - Statek surfujący na fali nadążającej może stracić stateczność kursową, czyli nagle i poza kontrolą zmienić kurs, ustawić się burtą do fali i przewrócić – dodał naukowiec.
Nauka bez granic
Realizowane eksperymenty są doskonałym przykładem na to, że nauka nie zna granic, a międzynarodowa współpraca może zaowocować wynikami unikatowymi na skalę światową.
Istnieją już teorie, które z dobrą dokładnością przewidują i pozwalają badać surf-riding na fali regularnej. Falowanie morza jednak takie nie jest, a układ sił działających na statek wciąż się zmienia. Niedawno powstała teoria opracowana przez naukowców z Grecji i USA pozwala przewidywać zachowanie statku na fali bichromatycznej. Nie została jednak sprawdzona w praktyce. Dzięki badaniom prowadzonym przez naukowców z Wydziału Inżynierii Mechanicznej i Okrętownictwa możliwe stało się potwierdzenie bądź zaprzeczenie tej teorii. Eksperymenty naszych naukowców obejmują różnorodne przypadki ruchu statku dla różnych parametrów fali bichromatycznej i prędkości statku.
- Dotychczas nikt na świecie takich badań nie wykonywał. Liczymy, że ich rezultaty wiele wniosą do zrozumienia surf-ridingu na fali nieregularnej, nasi amerykańscy partnerzy z ONR i ONR Global otrzymają wartościowe wyniki, Instytut Budowy Okrętów Politechniki Gdańskiej powiększy dorobek naukowy na najwyższym poziomie, a doktoranci z sukcesem obronią doktoraty – mówił prof. Krata.
Początkowo badania były prowadzone na basenie modelowym na Wydziale Inżynierii Mechanicznej i Okrętownictwa, które przygotowały naukowców do badań w dużej skali – w Centrum Techniki Okrętowej w Gdańsku.