Historia Instytutu Mechaniki i Konstrukcji Maszyn jest bardzo krótka. Powołany on został 1 stycznia 2021 r., wraz z połączeniem dwóch wydziałów – Wydziału Mechanicznego oraz Wydziału Oceanotechniki i Okrętownictwa w nowy wydział – Wydział Inżynierii Mechanicznej i Okrętownictwa (rys. 1).

Rys. 1. Zmiany struktury Wydziału Mechanicznego w latach 1945-2020
Wydział Inżynierii Mechanicznej i Okrętownictwa przyjął strukturę instytutową, z czterema Instytutami (rys. 2):
- Instytut Energii,
- Instytut Mechaniki i Konstrukcji Maszyn,
- Instytut Oceanotechniki i Okrętownictwa,
- Instytut Technologii Maszyn i Materiałów.

Rys. 2. Struktura instytutowa Wydziału Inżynierii Mechanicznej i Okrętownictwa
Instytut Mechaniki i Konstrukcji Maszyn powstał z połączenia dwóch Katedr ówczesnego Wydziału Mechanicznego – Katedry Mechaniki i Mechatroniki oraz Katedry Konstrukcji i Eksploatacji Maszyn. Jednak historie obu połączonych Katedr są tak długie jak historia naszej Uczelni, która rozpoczęła swoją działalność w 1904 r.
Wśród 19. Katedr powołanych w 1945 r. były między innymi: Katedra Mechaniki Technicznej oraz Katedra Wytrzymałości Materiałów i Wyższych Zagadnień Mechaniki, a także Katedra Elementów Maszyn oraz Katedra Rysunku Technicznego. Pierwsze dwie dały początek Katedrze Mechaniki i Mechatroniki, zaś dwie ostatnie – Katedrze Konstrukcji i Eksploatacji Maszyn (rys. 3).

Rys. 3. Struktura Wydziału Mechanicznego